در گزارش لوازم حیوان خانگی تشریح شد
سیل اخیر، واكنش سخت طبیعت به كنش های مدیریتی مان بود
لوازم حیوان خانگی: یك كارشناس جغرافیای سیاسی اظهار داشت: در اقلیم ایران، خشك بودن و نیمه خشك بودن قاعده، و ترسالی استثناست. عرض جغرافیایی ما، اجازه ی ایجاد اقلیم مرطوب طولانی مدت را نمی دهد و به اقلیم خود باز می گردیم.
یك كارشناس جغرافیای سیاسی و عضو انجمن ژئوپلیتیك ایران درباره بلایای طبیعی اخیر در كشور به خبرنگار مهر اظهار داشت: سیل، آتشفشان، زلزله و… پدیده های طبیعی كره‌ی زمین هستند. هركدام از این پدیده ها بطور ذاتی بحران آفرین نیستند، بلكه این خود ما انسان ها هستیم كه با عدم رعایت مسائل گوناگون، آنها را تبدیل به بحران هایی عظیم و مخاطره آفرین می نماییم.
سعید صادق لو توضیح داد: در هنگام و یا پس از یك بارندگی شدید، مقدار دبی رودخانه به سرعت افزایش یافته و در نتیجه آب از بستر عادی خود سر ریز و دشت سیلابی و مناطق اطراف را دربر می گیرد و از آن بعنوان سیل یاد می شود كه این، پدیده ای كاملاً طبیعی است و اثرات مثبت و قابل تأملی بر روی طراوت محیط و حاصل خیزی خاك دارد. حال چنانچه یك سیل سبب ویرانی می شود و تبدیل به بلای عظیم می شود، مقصر اصلی آن خود ما انسان ها و نحوه مدیریت فضای جغرافیایی مان است.
وی اشاره كرد: ما با مدیریت های خود می توانیم به شكلی عمل نماییم كه خسارات سیل به حداقل ممكن آن برسد. البته این سیر مدیریتی زمان بر و پایدار می باشد و حاصل تصمیمات یك روزه و یك هفته ای نیست.
این كارشناس محیط زیست و جغرافیای سیاسی تصریح كرد: اگر دقت كرده باشیم، در دو سال اخیر معمولاً بارش ها رگباری و بعضاً كوتاه مدت بوده اند، و این یكی از خصوصیات مناطق بیابانی است. پس در اقلیم بیابانی احتمال سیلابی شدن بیشتر است. نگاهی به وضعیت اقلیمی ایران، ما را متوجه واقعیات قابل توجهی می كند. میزان بارش های ۵۰ ساله ایران ۲۵۰ میلیمتر بوده است، كه البته در چند سال اخیر، هیچ زمانی به این میزان در سال نرسیدیم. اما امسال شاهد بارش هایی خیره كننده در كشورمان بودیم، به نحوی كه درانتها اسفندماه (ماه ششم در سال آبی)، به میانگین ۵۰ ساله‌ی ۲۵۰ میلی متر رسیدیم و الان كه در ایام پایانی فروردین قرار داریم، میزان آن حدوداً به ۲۹۰ میلی متر رسیده است.
صادق لو افزود: اقلیم ایران، بطور كلی، اقلیمی خشك و نیمه خشك است. به عبارت دیگر، در اقلیم ایران، خشك بودن و نیمه خشك بودن یك قاعده، و ترسالی یك استثنا است. الان در آن استثنا قرار داریم. هرچند كسی دوست ندارد كه نعمتی به اسم بارش های فراوان قطع شود اما واقعیت آن است كه به احتمال زیاد، ما در سال های بعد به نظم طبیعی اقلیمی مان كه بارش كم است، بازخواهیم گشت. پس نباید از بارش های امسال فریب بخوریم و فكر نماییم كه اقلیم ایران از این به بعد فوق العاده پر بارش خواهد بود. امكان دارد یك یا دوسال بارشمان خوب باشد، اما در انتها، به اقلیم خود بازخواهیم گشت. یادمان نرود كه عرض جغرافیایی ما، اجازه ی ایجاد اقلیم مرطوب طولانی مدت را نمی دهد، و معمولاً دوره های ترسالی بیشتر از یكسال و دو سال نیست.
وی در پاسخ به این پرسش كه چگونه می توانیم به سیل بعنوان كنش طبیعی زمین احترام بگذاریم اظهار داشت: مهمترین مسئله، مكان یابی صحیح و استاندارد برای فضای سكونتگاهی شهری و روستایی است. ما نباید به حریم رودخانه وارد شویم، اگر وارد شویم، رودخانه از حیثیت و دارایی خود دفاع می كند و پاسخ دندان شكنی به این تجاوز ما انسان ها به حریم خودش خواهد داد، هر چند اگر مدت زمان واكنش رود به كنش ما، سالیان درازی مثلاً ۵۰ سال طول بكشد، اما به هر حال اتفاقی است كه روی دادن آن حتمی است، هر چند دیر و دور. اتفاقی كه امسال سپس گذشت صد سال برای برخی مناطقمان افتاد.
این كارشناس جغرافیای سیاسی توضیح داد: منظور از حریم رود، در واقع محدوده اطراف رودخانه، سپس بستر آن است. بطور معمول در جهان میزان حریم های متفاوتی برای جریان های آبی تعریف می كنند. بسته به میزان دبی رودخانه، سوابق سیلابی آن، شكل و شیب حوضه و…، این ارقام متفاوت می باشد و معمولاً میزان آن بین ۱۰ الی ۳۰ متر است. این جمله به این معنا است كه ما نباید به این حریم وارد شویم و ساخت و ساز داشته باشیم.
صادق لو در پاسخ به این پرسش كه آیا ما در كشورمان این حریم را رعایت می نماییم و به آن اهمیت می دهیم یا نه اظهار داشت: نكته قابل تأمل این است كه ما به حریم دریاها هم احترام نمی گذاریم، چه برسد به حریم رودخانه ها، مسیل ها و كانال های آبی. بدین سبب یكی از مهمترین عوامل در افزایش خسارات سیلاب های اخیر، همین پدیده بوده است.
وی اشاره كرد: نكات دیگری كه ما می توانستیم انجام دهیم ولی غفلت كردیم فرهنگ سازی جدی و توسعه فرهنگ محیط زیست محور و اهمیت دادن و احترام گذاشتن به حقوق بنیادی طبیعت، ساختن بندها، حوضچه ها و مراكز ذخیره سازی آب های سطحی گوناگون و مقاوم در اطراف شهرها و روستاهایمان و ایجاد كانال های مناسب (از نظر كمی و كیفی) در داخل شهرها و روستاها به جهت هدایت آب های سطحی حاصل از بارش به مراكز ذخیره سازی آب های سطحی بوده است.
این كارشناس جغرافیای سیاسی افزود: مبارزه جدی با پدیده های كوه خواری، رودخواری، جنگل خواری و زمین خواری (مبارزه با بیابان زایی) و توجه جدی به كاشت گونه های گیاهی مناسب در محدوده شهرها، روستاها و مناطق پایكوهی (به علت اینكه وجود گیاه در خاك، سبب جذب آب در خاك می شود و از شدت جریان آب سطحی می كاهد) از دیگر مواردی است كه باید در نظر داشته باشیم.
صادق لو با تاكید بر لزوم توجه جدی به امر مدیریت بحران اظهار داشت: یادمان باشد كه ۷۰ درصد از وظایف مدیریت بحران برای پیش از وقوع حوادث است، به این صورت كه بوسیله سیاست گذاری های كلان و بلندمدت و اقدامات فرهنگی، اجتماعی و عمرانی، زمینه آنرا ایجاد نماییم تا در صورت وقوع بحران، مقدار حوادث را به حداقل میزان ممكن برسانیم. برخی گمان می كنند مدیریت بحران صرفاً برای پس از حادثه و پخش امكانات رفاهی و اجتماعی در بین بحران زدگان است، در صورتیكه از نظر علمی این گونه نیست.
وی اشاره كرد: طبیعی است كه با رعایت موارد گفته شده در سیاست گذاری های توسعه، نه تنها سیل تبدیل به بلا نمی گردد، بلكه از نعمات سیل مانند افزایش ذخیره سازی آب مورد نیاز شهروندان و امور كشاورزی و صنعت بهره مند خواهیم شد. آن موقع خواهد بود كه سیل نه تنها نكات منفی ندارد، بلكه یك نعمت است، محیط را طراوت می دهد و هیچ ضرر و زیانی ندارد. در صورت رعایت این نكات، كشاورزان سپس سیل ها، مراسم شكرگزاری و جشن به راه خواهند انداخت از اینكه زمین هایشان بدون متحمل شدن كمترین آسیبی، حاصل خیزتر و پررونق تر خواهد شد.
صادق لو درانتها اظهار داشت: با عنایت به شرایط موجود، تا زمانی كه مدیریت های ما، طولانی مدت و كارشناسی شده نباشد و تا زمانی كه احوال طبیعت زمین را درك نكنیم، امكان دارد هر بارش رگباری و كوتاه مدتی، به بحرانی عظیم تبدیل گردد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب