یادداشت مهمان،
میانكاله برزخ پرندگان مهاجر
لوازم حیوان خانگی: یک فعال محیط زیست عوامل آلاینده تالاب میانکاله را برشمرد و با عنایت به احتمال شیوع وبای پرندگان در این منطقه خواهان ورود متخصصان برای انجام تحقیقات در این حوزه و حل این بحران شد.
به گزارش لوازم حیوان خانگی به نقل از مهر، فرزاد علیزاده فعال محیط زیست و حقوق حیوانات اگر در آسمان کشورمان پرنده مهاجری می بینیم به لطف وجود پناهگاه حیات وحش میانکاله است، چونکه میانکاله کریدور ورودی پرندگان مهاجر به آسمان ایران است.
چند سالی است که پرندگان مهاجر در میانکاله به طرز مشکوکی تلف می شوند گذشته از شک و شبهه هائی که در مورد عامل اصلی این تلفات وجود دارد طبیعی جلوه دادن این مرگ و میر توسط سازمان دامپزشکی و به تبع آن سازمان محیط زیست بسیار عجیب و غریب است. بخش عمده و قابل توجهی از تلفات پرندگان درحاشیه جنوبی تالاب صرفا در طول حدود ۱۰ کیلومتر از بیشتر از ۶۰ کیلومتر نوار ساحلی جنوب خلیج گرگان حادث شده است. تنها ورودی آبی خلیج گرگان که در شمال شرق پناهگاه قرار دارد از تنگه چاپاخلی است که به دریای مازندران راه دارد پیش ترها یک کانال طبیعی بنام کانال خُزینی بخش از پناهگاه را جدا می کرد و قسمت شرقی میانکاله را بنام جزیره آشوراده، شکل می داد که حالا به سبب عقب نشینی آب این کانال هم خشک شده است
چند سال پیش در یک طرح غیر کارشناسی اداره محیط زیست مازندران اقدام به ایجاد دایک خاکی برای نگهداشت آب در بخش غربی خلیج گرگان و تالاب میانکاله کرده است، به این بهانه که از خروج و عقب نشینی آب جلوگیری کند.
برخی از فعالان مستقل محیط زیست که مبحث تلفات ۵۰ هزار پرنده در میانکاله در سال قبل را بررسی نموده اند معتقدند همین دایک های خاکی که برای نگهداشت آب در بخش غربی خلیج گرگان و تالاب میانکاله به وجود آمده، باتوجه به وزش باد از غرب به شرق، مواج بودن آب را خنثی کرده است و یکی از مهم ترین عوامل تشدید مرگ و میر اخیر پرندگان در میانکاله شده است. این سازمان در طرحی دیگر مبادرت به لایروبی (غیرکارشناسی) انهار منتهی به تالاب یاد شده کرد که نه تنها برای پناهگاه سودمند نبود بلکه سبب از بین رفتن نیزارهای طبیعی شد و مشکلات پسماند را بیشتر کرد. از آنجایی که نیزارها بمانند یک فیلتر آب را تا حد ممکن آلودگی زدایی می کردند نبود آنها به سبب لایروبی غیر کارشناسی باعث آلایندگی بیشتر شده است.
اما دلیل مرگ پرندگان مهاجر در خلیج گرگان و میانکاله چیست؟
از شهرستان زاغمرز و بهشهر گرفته تا گلوگاه و در نهایت بندر ترکمن اغلب قریب به اتفاق شهرک های صنعتی و غیر صنعتی شهرها و روستاهای حاشیه خلیج گرگان فاضلاب صنعتی، شهری و روستایی خویش را به قلب تالاب و خلیج گرگان می ریزند تنها یکی از کارخانه هایی که پساب بدبو و متعفن خویش را به تالاب میانکاله سرازیر می کند حدود سه دهه پیش در منطقه رستم کلاً تأسیس شد و مدیرانش ادعا می کردند که اولین شرکتی هستند که مواد سلولزی طبیعی را به جای آزبست استفاده می نماید. شرکت مذکور ادعا می کرد توانسته ماده ای جایگزین را تولید نماید که از صنایع کاغذی گرفته تا صنایع ساختمانی سازگار با محیط زیست کاربرد داشته باشد. این خبر مثبت و مایه شادمانی بود. اما حالا مشخص شده است که سالهاست سرازیر شدن پساب بدبو و متعفن این کارخانه (که قرار بود محیط زیستی باشد) به تالاب بین المللی میانکاله در قلب ذخیره گاه زیست کره، خود به بلای جان محیط زیست تبدیل گشته است.
این پساب خطرناک تنها یکی از صدها نهری است که مواد آلوده شهری و صنعتی شهرها و روستاهای نوار جنوبی خلیج گرگان، همچون کردکوی، بندر ترکمن، بهشهر، نکا و … را وارد تالاب می کند. پساب های حاصل از سموم کشاورزی صنعتی، کشتارگاه های مرغ، دامداری ها و مزارع پرورش مرغ و ماهی، شهرک های صنعتی بهشهر، گلوگاه، بندر ترکمن و…. هم از دیگر معضلات اساسی پناهگاه حیات وحش میانکاله محسوب می شوند.
علاوه بر این، باران های اسیدی حاصل از دود نیروگاه برقی شهر نکا را هم باید به لیست معضلات ِفوق افزود. مگر یک تالاب که بخش عمده ای از آن هم خشک شده است، چقدر توان و ظرفیت دارد؟
خلیج گرگان به سبب عمق کم آب محل تغذیه بخش عظیمی از پرندگان مهاجر است که از نرم تنان موجود در گل و لای ساحل کم عمق آشوراده تغذیه می کنند.
از آنجایی که نور در محیط های دریایی مهم ترین عامل فتوسنتز، تنظیم دما و هم توزیع تراکم و فراوانی فیتوپلانگتونها و گیاهان آبزی بخصوص در نواحی کم عمق آب است، بنابراین تغییر در میزان شفافیت آب به سبب وجود فاضلاب شهری و صنعتی عامل تهدید کننده ای برای جوامع حیاتی اکوسیستم شمرده می شود.
سال گذشته کارشناسان مستقل حیات وحش همینطور مؤسسه معتبر سم شناسی رازی از تلفات پرندگان مهاجر در میانکاله نمونه گیری و مغز حدود ۵۰ پرنده را مورد آزمایش قرار دادند و به نتایجی کاملاً متفاوت با ادعای سازمان دامپزشکی یعنی انتشار سم بوتولیسم که تنها عامل مرگ و میر پرندگان معرفی می شود دست یافته و نتایج آزمایش های این افراد وجود وبای پرندگان را بسیار محتمل و عامل تلفات پرندگان مهاجر می دانند.
کارخانه کنسروسازی و کشتارگاه بزرگ مرغ در نزدیکی کانون تلفات (در کنار دیگر پساب های صنعتی) متهمان اصلی این مرگ و میر مشکوک قرار دارند. بنابر این بنظر می رسد سازمان دامپزشکی باید اجازه دهد دستگاه های دولتی و خصوصی متخصص مؤسسات سم شناسی معتبر به مبحث ورود کرده و لاشه پرندگان را مورد آزمایش قرار دهند تا ادعای سازمان دامپزشکی در خصوص بوتولیسم ثابت شود.
منبع: لوازم حیوان خانگی
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب