چه عواملی منجر به تخریب لایه ازن می شود؟
كارشناس تحقیقات دفتر حفاظت از لایه ازن سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینكه دو دسته عوامل سبب تخریب لایه ازن می شود، اظهار نمود: بعضی از این عوامل ناشی از فعالیتهای طبیعی مانند فعالیت آتشفشان ها است چون سبب انتشار گازهایی می شود كه می تواند صدماتی را به لایه ازن وارد كند. كاهش فعالیتهای خورشید هم می تواند در كاهش ضخامت لایه ازن اثرگذار باشد.
شفیع موسوی در گفت و گو با ایسنا، یکی دیگر از عوامل موثر بر تخریب لایه ازن را فعالیتهای انسانی برشمرد و اظهار داشت: ایک سری فعالیتهای انسانی که منجربه انتشار گازهای گلخانه ای می شود هم می تواند سبب تخریب یا کاهش ضخامت لایه ازن شود همینطور دانشمندان به تازگی دریافته اند که گرم شدن کره زمین سبب افزایش دما در لایه تروپوسفر( پایین ترین لایه اتمسفر زمین) یعنی لایه ای که انسان ها در آن زندگی می کنند، می شود اما سبب سرد شدن لایه استراتوسفر (در ارتفاع ۱۸ تا ۵۰ کیلومتری از سطح زمین) می شود و سرد شدن این لایه زمینه را برای شکل گیری ابرهای استراتوسفری قطبی و در نتیجه تخریب لایه ازن فراهم می آورد.
وی افزود: در این شرایط کاهش فعالیتهایی که منجر به انتشار گازهای گلخانه ای می شود و جایگزین کردن گازهای طبیعی در صنایع به جای استفاده از گازهایی که اثرات گلخانه ای شدیدی دارند می تواند علاوه بر کنترل اقلیم و کاهش روند گرم شدن سطح زمین به صورت غیر مستقیم به حفاظت از لایه ازن کمک نماید اما در عین حال بیان این نکته لزوم دارد که گازهای گلخانه ای به دلیل عمر بالایی که در جو دارند امکان دارد دهه ها به فرآیند تخریب لایه ازن ادامه دهند یعنی گازهایی که در دهه های ۶۰ و ۷۰ میلادی انتشار یافته اند هنوز به فعالیت تخریب خود ادامه می دهند ازاین رو پیشبینی می شود درصورتی که انتشار گازهای گلخانه ای و مخرب لایه ازن متوقف و استفاده از این گازها در سطح کشورهای دنیا حذف شود احیانا تا سال ۲۰۶۰ میلادی ضخامت لایه ازن به اندازه ای برسد که در دهه ۱۹۸۰ میلادی بوده است.
این دکتری اقلیم شناسی در پاسخ به این پرسش ایسنا که چه میزان این ادعا که "کاهش فعالیتهای صنعتی و انتشار گازهای مخرب و گلخانه ای در دوران اوج گیری کرونا منجربه بهبود وضعیت لایه ازن شده بود" صحیح است؟ اظهار نمود: کاهش عواملی که اثر مستقیمی بر تخریب لایه ازن دارند مانند کاهش میزان انتشار گازهای مخرب و گلخانه ای نمی تواند در کوتاه مدت سبب از بین رفتن صدمه وارد شده به لایه ازن شود چونکه این گازها طی دهه ها مصرف و انتشار یافته اند و هنوز در جو زمین به فعالیت خود ادامه می دهند.
وی افزود: از آغاز شیوع کرونا و کاهش فعالیتهای انسانی و صنعتی تنها شش ماه گذشته است و این شش ماه در بازه زمانی ۳۰ تا ۴۰ ساله مقدار ناچیزی به حساب می آید و نمی تواند تأثیر زیادی بر کاهش یا از بین رفتن صدمه های وارد شده بر لایه ازن بگذارد.
این کارشناس تحقیقات دفتر حفاظت از لایه ازن سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: قطر حفره لایه ازن که بالای قطب جنوب قرار دارد سال قبل به ۱۶.۴ میلیون کیلومتر مربع رسید و امسال به ۲۴ میلیون کیلومتر مربع رسیده است و این نشان داده است که عوامل دیگری مانند دمای لایه استراتوسفر و دمای هوا در این امر بسیار مهم و اثرگذار هستند. زمانی که دمای لایه استراتوسفر به منفی ۷۸ درجه سانتیگراد کاهش پیدا کند دیگر اهمیتی ندارد فعالیتهای صنعتی در آن زمان متوقف شده یا انسان ها تولید گازهای مخرب و گلخانه ای را کاهش داده باشد چونکه گازهای مخرب لایه ازن مانند «کلروفلوئوروکربن ها» (CFC) ۵۰ سال پیش مورد استفاده قرار گرفته اند و هنوز در جو موجود هستند و سبب تخریب لایه ازن می شوند.
موسوی در انتها صحبت های خود خاطرنشان کرد: اگر کاهش فعالیتهای صنعتی و انتشار گازهای مخرب و گلخانه ای برای مدت طولانی تری تداوم پیدا کند امکان دارد اثرات مثبتی مانند کاهش صدمات وارد شده بر لایه ازن را به همراه داشته باشد اما در کوتاه نمی تواند تأثیر چندانی بر بهبود وضعیت لایه ازن بگذارد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب