رودخانه خواری یا توسعه گردشگری؟ بررسی مصوبه جنجالی دولت
به گزارش لوازم حیوان خانگی، یک استاد دانشگاه به خبرآنلاین می گوید: «رودخانه یک محیط پویا و بستر آن مرتب درحال تغییر است. ایجاد تأسیسات گردشگری در ساحل رودخانه ها و دریاچه ها ضمن به هم زدن مسیر و بستر، زمینه رخداد حوادثی مانند سیل های 1388 قم و 1398 شیراز را فراهم می آورد. یکی از مهم ترین نکات که در گزارش «کمیته ملی سیلاب ها» آمده است، ممانعت از ساخت وساز در اطراف پیکره های آبی است.»
الهه جعفرزاده: اخیرا هیأت دولت مصوبه ای جنجالی را به تصویب رساند که برمبنای آن، ساخت وساز تأسیسات گردشگری در حریم رودخانه ها، تالاب ها، دریاچه های سدها و سواحل مجاز اعلام گردید. این تصمیم که اخیراً از جانب سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی و گردشگری، با افتخار بعنوان گامی بی سابقه در هفتاد سال اخیر عرضه شد، واکنش های تند و انتقادات گسترده ای را از جانب کارشناسان و کنشگران محیط زیست به دنبال داشته است.
عباس محمدی، کنشگر محیط زیست و مدیر انجمن دیده بان کوهستان، و دکتر حسین آخانی، استاد دانشگاه تهران، در گفت و گو با خبرآنلاین، این مصوبه را فاجعه بار و مغایر با قوانین زیست محیطی و منافع ملی توصیف کرده اند.
نقد مصوبه: واگذاری پهنه های آبی یا توسعه گردشگری؟
عباس محمدی با انتقاد شدید از این مصوبه، آنرا به مثابه واگذاری پهنه های آبی کشور به افراد خاص، تحت عنوان توسعه گردشگری می داند و باور دارد توسعه گردشگری واقعی نیازمند جذب توریستهای خارجی است.
او می گوید: «این مصوبه صرفا بهانه ای برای خارج کردن اراضی عمومی از مالکیت مردم و واگذاری آن به افراد نزدیک به قدرت است. همه ما می دانیم داستان «توسعه گردشگری»، اسم رمزی برای واگذاری منابع است. تراز گردشگری ما منفی است، چونکه سرمایه ای که از کشور بابت گردشگری خارج می شود، خیلی بیشتر از ورودی آنست. اگر هدف دولت توسعه گردشگری بود، باید ابتدا زیرساخت های ضروری جهت جذب توریست خارجی فراهم می شد، نه این که با ساخت وساز در حریم پهنه های آبی، منابع طبیعی کشور به خطر بیفتد.»
محمدی، کنشگر محیط زیست
در همین راستا، دکتر حسین آخانی، استاد دانشگاه تهران، هم ضمن انتقاد از این مصوبه، به خبرآنلاین می گوید: «وزیر محترم میراث فرهنگی و گردشگری در یک گفت و گوی تکان دهنده اعلام نموده که هیچ نوع محدودیتی برای اجرای طرح های گردشگری در اطراف کلیه پیکره های آبی داخلی - از رودخانه گرفته تا سد و بند و دریاچه - وجود ندارد. ایشان با افتخار اعلام می کند که این فرمان پس از ۷۰ سال ممنوعیت صادر گردیده است. ایشان به آسانی با نادیده گرفتن همه قوانین بالادستی ناظر بر حفظ حریم رودخانه ها خبر از مصوبه ای می دهد که به یک کلام فاجعه است. ایشان تاکید کردند که این دستور آقای رئیس جمهور، قانون و لازم الاجراست.»
آخانی همینطور باور دارد که اگر این تصمیم توسط دولتی غیراصلاح طلب گرفته می شد، رسانه ها برخورد خیلی سخت تری با آن می کردند.
آخانی، استاد دانشگاه تبعات زیست محیطی/ پروژه های گردشگری، تهدیدی برای حیات پهنه های آبی
محمدی ضمن اشاره به تلاشهای پیشین وزارت نیرو برای سند زدن رودخانه ها به نام خود، در جریان طرح کاداستر یا حدنگاری سفت وسخت، این اقدام را غیرعلمی و مغایر با قوانین منابع طبیعی می داند. او توضیح می دهد: «سند زدن رودخانه ها به معنای مالکیت بخشیدن به چیزی است که اساساً نمی تواند مالک داشته باشد، چونکه دارایی بین نسلی و متعلق به همه مردم است. رودخانه ها قسمتی از عرصه های طبیعی هستند و ماهیت پویای آنها سبب می شود که بسترشان در زمان سیل یا حتی در طول یک سال تغییر کند و اگر تأسیسات در کنار رودخانه ساخته شود، خواه ناخواه، آلودگی آب ایجاد می شود.»
این فعال محیط زیستی همینطور به رد این طرح (صدور سند رودخانه ها به نام وزارت نیرو) توسط شورای نگهبان اشاره می کند و باور دارد که مصوبه جدید دولت، تلاشی دیگر برای تحقق همان نیت با ظاهری متفاوت می باشد.
آخانی هم تبعات زیست محیطی این مصوبه را بسیار خطرناک توصیف کرده و می گوید: «دستورهای اشتباه، عجولانه و نابخردانه قبلی تمامی رودخانه های کشور را با بحران مواجه کرده است. با این فرمان، آیا امیدی به سالم ماندن حتی یک لکه آبی در کشور خواهد بود؟
رودخانه یک محیط پویا و بستر آن مرتب درحال تغییر است. ایجاد تأسیسات گردشگری در ساحل رودخانه ها و دریاچه ها ضمن به هم زدن مسیر و بستر، زمینه رخداد حوادثی مانند سیل های ۱۳۸۸ قم و ۱۳۹۸ شیراز را فراهم می آورد. یکی از مهم ترین نکات که در گزارش «کمیته ملی سیلاب ها» آمده است، جلوگیری از ساخت وساز در اطراف پیکره های آبی است.
ایجاد هرگونه بارگذاری، مانند طرح های گردشگری چه بشکل هتل، چه بشکل پارک های آبی و پارک بازی، بار فاضلابی رودخانه های کشور را بشدت بالا می برد. از طرفی، ورود توریست و اجرای پروژه های گردشگری همیشه با ورود گونه های مهاجم، افزایش صدمه و بهره برداری از آبزیان، تخریب زیستگاه، ورود زباله و تهدیدهای دیگری هم راه است که عاقبتش تبدیل محیط های آبی به باطلاق های مرده و متعفن و یا خشکی آنهاست.»
ناامیدی از دولت/ آقای پزشکیان، وعده های محیط زیستی چه شد؟
محمدی ضمن اشاره به شعارهای محیط زیستی رئیس جمهور دولت چهاردهم می گوید: «این مصوبه یکی از مخرب ترین تصمیمات دولت می باشد که با عنوان فریبنده گردشگری پیش می رود. آقای پزشکیان که با وعده های محیط زیستی و اجتماعی سر کار آمد، بر خلاف آن چه که گفت، رفتار می کند و این سبب ناامیدی گسترده ای در طیفی که به او رای دادند، مثل خود من، شده است. سؤال من از رئیس جمهور این است که آیا آن وعده های محیط زیستی فراموش شد؟ یا چندان در اولویت نیست؟
ماجرا از این مقرر است که به طور معمول توافقاتی در پشت پرده صورت می گیرد و به جهت اینکه صورت قانونی به آن بدهند، یک مصوبه یا قانون در کنارش می گذراند. درباب این مصوبه هم ذات کار غیرقانونی و غیراصولی است، حتی اگر تبدیل به قانون شود.»
آخانی هم ضمن اشاره به وعده های انتخاباتی پزشکیان، عنوان می کند: «یک رئیس دولت بایستی در مقابل فشارها بتواند صبوری کند، اندیشه و مطالعه و مشاوره را مشق کند، نه این که هروقت فرد یا گروهی آمدند و او را تحریک کردند، فرمان به موافقت بدهد. آقای پزشکیان، شما شعارتان در زمان انتخابات کار کارشناسی بوده است. ما آمدیم و به شما رای دادیم، فکر نمی کردیم که تحریمها نه فقط برداشته نشود که کلیه تحریم های سازمان ملل هم برگردند. حالا حکمی می دهید که همین کاسبان تحریم به اسم سرمایه گذار با خیال آسوده تتمه زیست بوم های این آب و خاک را به اسم گردشگری هم نابود کنند. پیش از آن که دیر شود این مصوبه را باطل کنید.»
بطور خلاصه ایشان با افتخار اعلام می کند که این فرمان بعد از ۷۰ سال ممنوعیت صادر گردیده است. رودخانه یک محیط پویا و بستر آن مرتب در حال تغییر است. ماجرا از این مقرر می باشد که بطور معمول توافقاتی در پشت پرده صورت می گیرد و به جهت این که صورت قانونی به آن بدهند، یک مصوبه یا قانون در کنارش می گذراند.
منبع: لوازم حیوان خانگی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب