بارورسازی ابرها معجزه ای که اتفاق نیفتاده
به گزارش لوازم حیوان خانگی، رییس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی اداره هواشناسی اظهار داشت: «کار بارورسازی ابرها عمدتاً در مناطقی به انجام می رسد که بارندگی کم است و مسؤلان مربوطه به هر روشی دست می زنند که بتوانند مقداری آب بیشتری به دست بیاورند و البته در اکثر موارد نتیجه ای ندارد؛ راه های بهتر و به صرفه تری از بارورسازی ابرها برای حفظ منابع آبی وجود دارد و انجام کارهایی چون مدیریت مصرف و تقاضای آب و بازچرخانی آب، همچون اقدامات اساسی است که باید در دستور کار قرار بگیرد.»
فرزانه فراهانی: خشکسالی و کم آبی طی سالهای اخیر ایران را هم مثل خیلی از دیگر کشورهای دنیا تحت الشعاع قرار داده و مشکلات فراوانی را در بخش های مختلف بوجود آورده است. به درجه ای از کم آبی رسیده ایم که رئیس جمهور، مدتی پیش از لزوم مدیریت مصرف آب و در صورت نیامدن باران از تخلیه پایتخت سخن گفت. برخی هم راهکاری چون بارورسازی ابرها در کشور را به عنوان چاره افزایش بارندگیها و راهکار عبور از بحران بی آبی مطرح می کنند.
رئیس سازمان توسعه و بهره برداری تکنولوژی های جدید آب های جوی، استفاده از پهپاد برای بارورسازی ابرها را موضوعی جدید در جهان می داند و می گوید: در ایران هم، ساخت پهپاد مخصوص بارورسازی ابرها شروع شده است و باور دارد که باورسازی ابرها در ایران بر روی سامانه های مناسب، بین ۱۵ تا ۲۰درصد در افزایش بارندگیها می تواند موثر باشد.
احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی اداره هواشناسی، در گفتگو با خبرآنلاین، می گوید: «در حال حاضر در کشور برای بارورسازی ابرها سازمان مشخصی به اسم «بهره برداری فناورانه از آب های جوی» داریم و اگر ابری وجود داشته باشد، بارورسازی ابر در مناطقی که تشخیص می دهند صورت می گیرد.
به طور کلی بارورسازی ابرها خیلی روش مطمئنی برای بارندگی نیست و نتیجه قطعی ندارد و بیشتر در حد آزمایش و به صورتی آزمون است و خیلی روش عملیاتی مطمئن برای ایجاد باران و یا برف بیشتر نیست و در جهان هم اغلب بصورت آزمایشی و تحقیقاتی برای آن برنامه ریزی و اجرا می شود و تنها در بعضی از کشورها به صورت عملیاتی بارورسازی ابرها را در دستور کار خود قرار می دهند.»
عنوان در ادامه مشروح این گفتگو را بخوانید:
چرا بارورسازی ابرها بطور آزمایشی انجام می شود؟
دلیل این که اغلب کشورها بارورسازی ابرها را بطور آزمایشی انجام می دهند، این است که قطعیتی برای نتیجه بارورسازی ابر وجود ندارد. بارورسازی ابر ممکنست که اثر بگذارد و ممکنست اثری هم در ایجاد بارندگی نداشته باشد؛ این که اثرگذار باشد یا خیر، فاصله بسیاری با هم دارد؛ احتمال این که بارورسازی ابرها در ایجاد بارندگی تأثیر بگذارد ۵ تا ۱۰ درصد است.
کسی در جهان روی بارورسازی ابرها برای از بین بردن خشکسالی و مرتفع ساختن کم آبی حساب نمی کند؛ منتها برخی کشورها به عنوان یک کار تحقیقاتی در جامعه هواشناسی اینکار را به روش های مختلف انجام می دهند. بعضی ها بوسیله «یونیزاسیون» ابر و بعضی با بارورسازی ابر مدعی تاثیرگذاری هستند، ولی واقعاً این که تأثیر می گذارد یا خیر، خودش یک سوال بزرگ است.
آیا اثبات اثرگذاری بارورسازی ابرها در افزایش بارندگیها ممکن است؟
اثبات این که بارورسازی ابرها در ایجاد و افزایش بارندگیها اثرگذار بوده، کار خیلی سخت و خیلی اوقات نشدنی است؛ ولی به جهت اینکه حداقل کسی در این مورد اظهارنظر کند و بگوید که اصلا این تکنیک موثر است یا خیر، باید یک سری کارهای پیش زمینه ای و قبلی را انجام بدهد و بر طبق این داده هایی که تولید می کند و قابل بررسی است، بتواند اظهارنظر کند.
بارورسازی را باید بصورت مشخص و در یک نقطه مشخص انجام داد؛ اول باید یک منطقه ای را تعریف کرد و دوم این که برای بازه طولانی مثلا حداقل ۵ تا ۱۰ سال بطور مداوم باید کار بارورسازی صورت گیرد و حتماً هزینه بر هم خواهد بود.
اینطور نیست که بیایند و دو بار کار بارورسازی را انجام بدهند و بگویند این اقدام در ایجاد بارندگی اثرگذار خواهد بود؛ همانطور که گفتم پیدا کردن اثرگذاری بارورسازی ابر کار بسیار سختی است؛ چون شما می خواهید که یک سیستم طبیعی را، که خودش تغییرات طبیعی زیادی دارد، تغییر دهید.
بیشتر بخوانید: بارورسازی ابرها اینطور به انجام می رسد، البته فقط ۱۵درصد فایده دارد!/ این نمودارها را ببینید
نظر سازمان جهانی هواشناسی درباره ی باورسازی ابرها چیست؟
شما ببینید یک سیستمی انتظار می رود که بر فرض وقتی در تهران باران ببارد، پس از ۲۴ ساعت تازه می فهمید این سیستم آمد و رفت و فقط باد تولید کرد و اصلا باران نداشت و این به طبیعت متغیر آن موج برمی گردد؛ که شما نمی توانید خیلی دقیق مقدار تقریبی بارندگی را تخمین بزنید؛ همیشه با عدم قطعیت و ناشناختگی هم راه است.
حالا ببینید سیستمی که می خواهید بصورت مصنوعی ابر را بارور کنید خودش می تواند ۵ یا ۱۰ درصد و اگر خیلی زیاد اثرگذار باشد، ۱۵ درصد تغییر ایجاد کند؛ وقتی برای خود سیستم که انقدر متغیر است نمی تواند یک مقدار پایه درنظر بگیرید، چگونه می توان اضافه تر شدن یا کم شدنش را سنجید؛ به جهت اینکه بتوانیم به این پرسش پاسخ دهیم، می گوییم عملیات بارورسازی ابر را در یک نقطه مشخص و در بازه طولانی محدود نماییم که حداقل ما میانگین بارندگی طولانی مدت آن منطقه را از قبل اندازه گیری کرده و داریم و مثلاً ۳۰_۴۰ سال از آن آمار وجود دارد.
بعد می آییم و ۱۰ سال کار بارورسازی را در همان منطقه انجام می دهیم و باید ببینیم آیا در این نوبت که اینکار انجام شده است، نسبت بارندگی دریافتی به میانگین طولانی مدت تغییر کرده و آیا این تغییر مفهوم دار است؛ در این صورت می توانیم بگوییم اینکار تا حدودی اثرگذار بوده است و باز در خود این هم قطعیتی نیست؛ چون عوامل خیلی زیاد دیگری هستند که دست ما نیستند و ممکنست در تغییرات دمایی، بارندگی و... اثرگذار بوده باشند.
بخاطر همین عدم قطعیت بارورسازی ابرها و مشخص نبودن نتیجه اثرگذاری آن، سازمان جهانی هواشناسی اعلام نموده است که کار بارورسازی ابرها را نه ترغیب و تشویق می کند و نه مانعی در مقابل انجام کشورهایی که می خواهند انجام دهند بوجود می آورد.
از نتایج بارورسازی ابرها در دیگر کشورها بگویید.
بارورسازی ابرها و اقدامات مربوط به آن در بعضی نقاط دنیا انجام شده است و نتیجه این بوده که اینکار اصلا تاثیری نداشته و برخی ها هم به نتیجه اینکار بدبین هستند و حتی در مناطقی می تواند سبب ضعیف شدن بارندگی های نرمال و طبیعی منطقه هم باشد.
کار بارورسازی ابرها از دهه ۱۹۵۰ به بعد در جنوب غرب آمریکا شروع شده و هم اکنون تعداد زیادی از کشورها، به ویژه در بخش تحقیقاتشان این کار را به عنوان یک کار تحقیقی انجام می دهند؛ همچون هند، کشورهای عربی مثل عربستان، امارات و عمان و همینطور چینی ها اینکار را به طور گسترده در شمال چین که منطقه کویری و بیابانی است انجام می دهند اما واقعاً اسناد دقیقی از نتیجه اینکار وجود ندارد یا منتشر نشده است.
دولت هند به تازگی برای از بین بردن آلودگی، از بارورسازی ابرها در شهر دهلی استفاده کرد؛ یعنی مواد و ذراتی را پاشید تا سبب ایجاد و افزایش بارندگیها شود و به صورتی آلودگی های جوی را (مثل تهران که آلوده شده بود) را از بین ببرد و دیدند که هیچ نتیجه ای نداشت و آلودگی همچنان با شدت قبل وجود داشت و نتیجه گرفتند که در هر صورت روش موثری برای ایجاد بارندگی و از بین بردن آلودگی نبود.
کار بارورسازی ابرها ابتدا از جنوب غرب آمریکا آغاز شد و برخی شرکت ها آنجا خیلی کار کردند و اعلام موفقیت کردند ولی ارزیابی های دانشگاهی و مقالات علمی که در ژورنال های معتبر آمریکایی چاپ شده است، بسیاری از این ها را تایید نمی کنند و این نتایج را زیر سوال بردند.
بارورسازی ابرها عموما در مناطقی صورت می گیرد که بارندگی کم است و مسؤلان مربوطه به هر روشی دست می زنند که بتوانند یک مقدار آب بیشتری به دست بیاورند و البته در اکثر موارد نتیجه ای ندارد.
باتوجه به عدم قطعیت و پرهزینه بودن کار بارورسازی ابرها، راه حل پیشنهادی شما چیست؟
راه های بهتر و به صرفه تری از بارورسازی ابرها برای حفظ منابع آبی وجود دارد و انجام کارهایی چون مدیریت مصرف و تقاضای آب و بازچرخانی آب، همچون اقدامات اساسی است که باید در دستور کار قرار بگیرد. در صنعت چندین بار می شود آب را بازچرخانی و باردیگر به چرخه مصرف بازگرداند.
بارورسازی ابر یک کار جنبی و فرعی در کنار همه کارهای فوق است که در بعضی مناطق اصلا پاسخ و نتیجه مثبت و مناسبی هم از انجام آن به دست نمی آید.
بحث مصرف و مدیریت تقاضا یعنی این که از ایجاد تقاضا در منطقه ای که پتانسیل تأمین آب به قدر کافی وجود ندارد، جلوگیری شود؛ حالا می شود شامل جایگزینی جمعیت، جانمایی صنعت یا جلوگیری و محدودیت در فعالیتهای کشاورزی باشد و همه این ها باید بگونه ای مدیریت شود که منطقه ای که کاربری آب برایش تعریف شده، این پتانسیل را داشته باشد که در طولانی مدت تاب آور باشد، یعنی آن منطقه توان تأمین آب ضروری جهت فعالیتهای مشخص خودرا داشته باشد و اگر این پتانسیل بصورت طبیعی وجود ندارد، باید از بارگذاری و تحریف تقاضای جدید خودداری شود و تقاضاهایی که از قبل وجود داشته هم در صورت این که محیط هایی مثل تهران یا اصفهان با شکنندگی مواجه می شود، باردیگر باز تعریف شده و تقاضا را کاهش بدهند.
تمام اقدامات فوق کارهایی است که مطمئناً در کاهش تنش های آبی نتیجه بخش و اثرگذار هستند و می توانند در بیلان آبی مناطق موثر باشد و میزان اثرگذاری هر یک از آنها قابل حساب و کتاب است و مثل بارورسازی ابرها تخمینی نیست.
به طور خلاصه، دولت هند بتازگی برای از بین بردن آلودگی، از بارورسازی ابرها در شهر دهلی استفاده کرد؛ یعنی مواد و ذراتی را پاشید تا سبب ایجاد و افزایش بارندگیها شود و به صورتی آلودگی های جوی را (مثل تهران که آلوده شده بود) را از بین ببرد و دیدند که هیچ نتیجه ای نداشت و آلودگی همچنان با شدت قبل وجود داشت و نتیجه گرفتند که در هر صورت روش موثری برای ایجاد بارش و از بین بردن آلودگی نبود. بارورسازی ابرها عمدتا در مناطقی صورت می گیرد که بارش کم است و مسئولان مربوطه به هر روشی دست می زنند که بتوانند مقداری آب بیشتری به دست بیاورند و البته در اغلب موارد نتیجه ای ندارد. بحث مصرف و مدیریت تقاضا یعنی اینکه از ایجاد تقاضا در منطقه ای که پتانسیل تأمین آب به قدر کافی وجود ندارد، جلوگیری شود؛ حالا می شود شامل جایگزینی جمعیت، جانمایی صنعت یا جلوگیری و محدودیت در کارهای کشاورزی باشد و همه این ها باید بگونه ای مدیریت شود که منطقه ای که کاربری آب برایش تعریف شده، این پتانسیل را داشته باشد که در طولانی مدت تاب آور باشد، یعنی آن منطقه توان تأمین آب ضروری جهت کارهای مشخص خودرا داشته باشد و اگر این پتانسیل به صورت طبیعی وجود ندارد، باید از بارگذاری و تحریف تقاضای جدید خودداری شود و تقاضاهایی که از قبل وجود داشته هم در صورت اینکه محیط هایی مثل تهران یا اصفهان با شکنندگی مواجه می شود، بار دیگر باز تعریف شده و تقاضا را کاهش بدهند.
منبع: لوازم حیوان خانگی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب